Thay đổi kỳ kế toán từ 01/01/2026 cách lập và trình bày Báo cáo tài chính đúng quy định

Để đảm bảo tính liên tục, minh bạch và khả năng so sánh của thông tin kế toán khi doanh nghiệp thực hiện thay đổi kỳ kế toán, pháp luật đã có quy định cụ thể về cách lập và trình bày Báo cáo tài chính trong giai đoạn chuyển đổi.

Theo đó, doanh nghiệp không chỉ cần tuân thủ đúng Luật Kế toán mà còn phải thực hiện khóa sổ, lập Báo cáo tài chính và thuyết minh đầy đủ các nội dung liên quan theo hướng dẫn của Bộ Tài chính. Cụ thể, nguyên tắc lập và trình bày Báo cáo tài chính khi thay đổi kỳ kế toán được quy định tại Điều 21 Thông tư 99/2025/TT-BTC như sau:

Khi thay đổi kỳ kế toán, ví dụ doanh nghiệp thay đổi kỳ kế toán từ năm dương lịch sang kỳ kế toán khác năm dương lịch, doanh nghiệp phải tiến hành khoá sổ kế toán, lập Báo cáo tài chính theo nguyên tắc:

Việc thay đổi kỳ kế toán phải tuân thủ theo quy định của Luật Kế toán 2015. Khi thay đổi kỳ kế toán năm, doanh nghiệp phải lập riêng Báo cáo tài chính cho giai đoạn giữa 2 kỳ kế toán của năm tài chính cũ và năm tài chính mới.

Đối với Báo cáo tình hình tài chính: Toàn bộ số dư tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu tại thời điểm kết thúc kỳ kế toán trước khi chuyển đổi được ghi nhận là số dư đầu kỳ của kỳ kế toán mới và được trình bày trong cột “Số đầu năm”.

Đối với Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho kỳ kế toán kể từ thời điểm cuối kỳ kế toán cũ đến thời điểm thay đổi kỳ kế toán: số liệu kể từ thời điểm cuối kỳ kế toán cũ đến thời điểm thay đổi kỳ kế toán được trình bày trong cột “Kỳ này”. Cột “Kỳ trước” trình bày là số liệu tương ứng trong kỳ kế toán trước hoặc số liệu của 12 tháng trên Báo cáo tài chính của năm tài chính liền trước.

Doanh nghiệp phải thuyết minh rõ:

Lý do phải thay đổi ngày kết thúc kỳ kế toán năm;

Các số liệu tương ứng để so sánh được trình bày trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và phần Thuyết minh Báo cáo tài chính có liên quan, trường hợp số liệu “Kỳ trước” trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ kỳ này là của 12 tháng năm tài chính liền trước thì doanh nghiệp phải thuyết minh về tính không thể so sánh được giữa thông tin của kỳ báo cáo và thông tin kỳ so sánh theo quy định của Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 21 – Trình bày Báo cáo tài chính.

Nhiệm vụ kế toán được quy định như thế nào?

Để hiểu rõ vai trò và phạm vi công việc của kế toán trong hoạt động của doanh nghiệp, pháp luật đã quy định cụ thể các nhiệm vụ mà kế toán phải thực hiện nhằm đảm bảo thông tin tài chính trung thực, đầy đủ và phục vụ hiệu quả cho công tác quản lý, điều hành.

Đây cũng là cơ sở quan trọng để doanh nghiệp tổ chức bộ máy kế toán và tuân thủ đúng quy định pháp luật hiện hành. Căn cứ theo quy định tại Điều 4 Luật Kế toán 2015, nhiệm vụ kế toán được xác định như sau:

Thu thập, xử lý thông tin, số liệu kế toán theo đối tượng và nội dung công việc kế toán, theo chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán.

Kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính, nghĩa vụ thu, nộp, thanh toán nợ; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản; phát hiện và ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật về tài chính, kế toán.

Phân tích thông tin, số liệu kế toán; tham mưu, đề xuất các giải pháp phục vụ yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán.

Cung cấp thông tin, số liệu kế toán theo quy định của pháp luật.

Vậy có những nguyên tắc kế toán nào?

Trong quá trình tổ chức công tác kế toán và lập Báo cáo tài chính, việc tuân thủ các nguyên tắc kế toán cơ bản là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo thông tin tài chính được phản ánh trung thực, khách quan và có thể so sánh. Những nguyên tắc này không chỉ là nền tảng cho việc ghi nhận, đo lường và trình bày các nghiệp vụ kinh tế, tài chính mà còn là cơ sở để cơ quan quản lý, nhà đầu tư và các bên liên quan đánh giá tình hình tài chính của đơn vị. Theo quy định tại Điều 6 Luật Kế toán 2015, nguyên tắc kế toán được thực hiện như sau:

Giá trị tài sản và nợ phải trả được ghi nhận ban đầu theo giá gốc. Sau ghi nhận ban đầu, đối với một số loại tài sản hoặc nợ phải trả mà giá trị biến động thường xuyên theo giá thị trường và giá trị của chúng có thể xác định lại một cách đáng tin cậy thì được ghi nhận theo giá trị hợp lý tại thời điểm cuối kỳ lập báo cáo tài chính.

Các quy định và phương pháp kế toán đã chọn phải được áp dụng nhất quán trong kỳ kế toán năm; trường hợp thay đổi các quy định và phương pháp kế toán đã chọn thì đơn vị kế toán phải giải trình trong báo cáo tài chính.

Đơn vị kế toán phải thu thập, phản ánh khách quan, đầy đủ, đúng thực tế và đúng kỳ kế toán mà nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh.

Báo cáo tài chính phải được lập và gửi cơ quan có thẩm quyền đầy đủ, chính xác và kịp thời. Thông tin, số liệu trong báo cáo tài chính của đơn vị kế toán phải được công khai theo quy định tại Điều 31 và Điều 32 Luật Kế toán 2015.

Đơn vị kế toán phải sử dụng phương pháp đánh giá tài sản và phân bổ các khoản thu, chi một cách thận trọng, không được làm sai lệch kết quả hoạt động kinh tế, tài chính của đơn vị kế toán.

Việc lập và trình bày báo cáo tài chính phải bảo đảm phản ánh đúng bản chất của giao dịch hơn là hình thức, tên gọi của giao dịch.

Cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị sự nghiệp sử dụng ngân sách nhà nước ngoài việc thực hiện các quy định trên còn phải thực hiện kế toán theo mục lục ngân sách nhà nước.